Lăng Đồng Khánh

Lăng Ðồng Khánh được xây dựng trên vùng đất thuộc làng Cư Sĩ, nay là thôn Thượng Hai, xã Thuỷ Xuân, Tp. Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Quá trình xây dựng lăng Ðồng Khánh diễn ra trong 4 đời vua (1888 - 1923), vì vậy lăng Ðồng Khánh mang dấu ấn hai trường phái kiến trúc của hai thời điểm lịch sử khác nhau, vừa mang lối kiến trúc xưa vừa chịu ảnh hưởng của kiến trúc Tây Âu.

Lăng Đồng Khánh

Lăng Đồng Khánh gồm 2 khu vực chính . Khu tẩm điện là các công trình vẫn mang lối kiến trúc xưa, lối kiến trúc “Trùng Thiềm Điệp Ốc” (Nhà có nhiều bộ mái nối tiếp nhau). Chính điện và các nhà cửa phụ thuộc, vẫn là những hàng cột sơn son thếp vàng lộng lẫy với trang trí tứ linh, tứ quí,...

Trên các cỗ diêm, bờ nóc, bờ quyết của Điện Ngưng Hy xuất hiện những phù điêu bằng đất nung với các trang trí rất dân giã như “Ngư ông đắc lợi”, “Gà chọi”.

Ngược lại với phong cách truyền thống trong kiến trúc khu vực tẩm điện, kiến trúc lăng mộ hầu như được “Âu hoá” hoàn toàn từ đặc trưng kiến trúc, mô típ trang trí đến vật liệu xây dựng. Bi Đình là sự biến thể của kiến trúc Romance pha trộn kiến trúc Á Đông.

Tượng quan viên cao, gầy đắp bằng xi măng và gạch thay cho tượng đá ngói ác đoa, gạch ca rô. Lăng Đồng Khánh được xây dựng trong buổi giao thời của lịch sử nền kiến trúc Á Đông phần nào phôi pha. Nó mở đầu cho thời kỳ kiến trúc pha trộn Âu Á, tân cổ. Người nghệ sĩ kiến tạo khu lăng đã thành công trong việc đưa yếu tố dân gian vào cung đình, khiến lăng Đồng Khánh phần hòa hợp với phong cách thôn dã…

(st)